3
Kluczowa sprawa badania Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Ujmowanie przychodów z tytułu umów z klientami
Przychody Grupy z tytułu umów z klientami
za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku
wyniosły 12,2 miliarda złotych. Grupa ujmuje
przychody wynikające z realizacji kontraktów
wdrożeniowych IT zgodnie
z Międzynarodowym Standardem
Sprawozdawczości Finansowej nr 15
„Przychody z umów z klientami” („MSSF 15”).
Za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020
roku przychody w wysokości 9,6 miliarda
złotych dotyczyły kontraktów, dla których
Grupa szacuje przychody na podstawie
stopnia zaawansowania przy zastosowaniu
metod opartych na nakładach. Grupa szacuje
budżety całościowe takich kontraktów,
uwzględniające szczegółowe koszty
niezbędne do zakończenia zlecenia i ustalając
całkowity wynik na kontrakcie.
Wiele umów z klientami zawiera zobowiązania
do świadczenia więcej niż jednej usługi lub
dostarczenia towaru. Zgodnie z wymogami
MSSF Grupa dokonuje identyfikacji umowy, a
następnie zobowiązań do wykonania
świadczenia w niej zawartych, ustalenia ceny
transakcyjnej i alokacji tej ceny do
zobowiązań do wykonania świadczenia.
Rozpoznanie przychodu następuje na
podstawie stopnia zaawansowania
mierzonego nakładami. W celu pomiaru
stopnia zaawansowania, Grupa dokonuje
oszacowania planowanych kosztów
koniecznych do poniesienia w celu
zrealizowania świadczenia.
Metoda rozpoznawania przychodów z tytułu
wyżej opisanych kontraktów wymaga
istotnego elementu osądu Zarządów
jednostek Grupy w odniesieniu do identyfikacji
zobowiązań do spełnienia świadczenia oraz
istotnych szacunków Zarządów w zakresie
stopnia zaawansowania. Z uwagi na to, że
dokonanie niewłaściwego osądu lub szacunku
Zarządów jednostek Grupy w tych obszarach
może powodować błędne ustalenie
przychodów z tytułu umów z klientami,
uznajemy niniejsze zagadnienie za kluczową
sprawę badania.
W ramach badania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego Grupy Kapitałowej Asseco dokonaliśmy
oceny przyjętych polityk rachunkowości w zakresie
ujmowania i prezentacji przychodów z tytułu umów
z klientami pod kątem zgodności z MSSF 15.
Dla istotnych strumieni przychodów:
• udokumentowaliśmy działanie
zidentyfikowanych procesów oraz oceniliśmy
kluczowe mechanizmy kontrolne w ramach
jednostek Grupy. Dla wybranych mechanizmów
kontrolnych przeprowadziliśmy testy zgodności;
• dla wybranej próby złożonych umów sprzedaży
dotyczących kontraktów wdrożeniowych IT,
które zawierają zobowiązanie Grupy
do spełnienia więcej niż jednego świadczenia (tj.
dostarczenia więcej niż jednej usługi i/lub
towaru), przeanalizowaliśmy zapisy umowne,
budżety przychodowe i kosztowe, a następnie
dokonaliśmy oceny alokacji ceny transakcyjnej
do poszczególnych zobowiązań oraz oceny
poprawności rozpoznania przychodu w czasie
lub w punkcie w czasie;
• dla kontraktów, dla których przychód jest
rozpoznawany w czasie, na wybranej próbie
zleceń wykonaliśmy testy wiarygodności
budżetów kontraktowych, które stanowiły
podstawę do wyznaczenia stopnia
zaawansowania, ustalenia ceny transakcyjnej
oraz ujęcia przychodu, a także ustalania
budżetów kontraktów, które stanowiły podstawę
kalkulacji rezerw na straty na kontraktach;
• przeprowadziliśmy analizę historyczną realizacji
budżetów kontraktowych dla istotnych
kontraktów wdrożeniowych IT zakończonych
w danym roku obrotowym w celu porównania
prognoz i budżetów kontraktów
niezakończonych, a także w celu oceny trendów
w zakresie kosztów pracowniczych, które w
znaczącej części determinują szacunek kosztów
pozostałych do poniesienia do zakończenia
kontraktu, porównując, czy te trendy są
odzwierciedlone w testowanej próbie
kontraktów;
• przeprowadziliśmy dyskusje z Zarządami
jednostek Grupy oraz kierownikami wybranych