Sprawozdanie finansowe
ASSECO POLAND S.A.
zakończony dnia
31 grudnia 2018 roku
Sprawozdanie finansowe ASSECO POLAND S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
2
Sprawozdanie finansowe ASSECO POLAND S.A.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
3
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
4
Rachunek zysków i strat oraz Sprawozdanie z pozostałych dochodów całkowitych Asseco Poland S.A.
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Noty
12 miesięcy do 31 grudnia 2021
mln PLN
12 miesięcy do 31 grudnia 2020
(przekształcone)*
mln PLN
Przychody operacyjne
1 099,0
1 006,9
Koszt własny sprzedaży
(769,0)
(720,9)
Zysk brutto ze sprzedaży
330,0
286,0
Koszty sprzedaży
(48,2)
(41,0)
Koszty ogólnego zarządu
(97,9)
(87,6)
Zysk netto ze sprzedaży
183,9
157,4
Pozostałe przychody operacyjne
6,1
2,6
Pozostałe koszty operacyjne
(3,5)
(1,9)
Zysk z działalności operacyjnej
186,5
158,1
Przychody finansowe
192,8
140,0
Koszty finansowe
(18,3)
(6,4)
Zysk przed opodatkowaniem
361,0
291,7
Podatek dochodowy
(40,1)
(26,1)
Zysk netto za okres sprawozdawczy
320,9
265,6
Zysk netto przypadający na jedną akcję (w złotych):
podstawowy z zysku netto
3,87
3,20
rozwodniony z zysku netto
3,87
3,20
POZOSTAŁE DOCHODY CAŁKOWITE :
12 miesięcy do 31 grudnia 2021
mln PLN
12 miesięcy do 31 grudnia 2020
mln PLN
Zysk netto za okres sprawozdawczy
320,9
265,6
Elementy, które mogą podlegać przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat
-
-
Elementy, które nie podlegają przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat
0,7
(0,6)
Zyski/Straty z tytułu wyceny bilansowej inwestycji w instrumenty kapitałowe
0,7
-
Zyski/straty aktuarialne
0,2
(0,7)
Podatek dochodowy dotyczący pozostałych dochodów całkowitych
(0,2)
0,1
Razem pozostałe dochody całkowite:
0,7
(0,6)
SUMA DOCHODÓW CAŁKOWITYCH ZA OKRES
321,6
265,0
*Szczegóły dotyczące przekształcenia zostały zaprezentowane w punkcie 2.10 Dodatkowych objaśnień do niniejszego sprawozdania finansowego
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
5
Bilans Asseco Poland S.A.
AKTYWA
Noty
31 grudnia 2021
mln PLN
31 grudnia 2020
mln PLN
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
309,4
310,5
Wartości niematerialne
2 205,2
2 208,8
w tym wartość firmy z połączenia
1 936,9
1 936,9
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
95,4
90,2
Nieruchomości inwestycyjne
0,3
0,3
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone
2 084,0
2 069,2
Pozostałe należności i należności z tytułu dostaw i usług
19,3
57,0
Rozliczenia międzyokresowe
32,8
40,9
Pozostałe aktywa
24,2
25,9
4 770,6
4 802,8
Aktywa obrotowe
Zapasy
2,8
1,4
Należności z tytułu dostaw i usług
217,7
220,6
Aktywa z tytułu umów z klientami
140,0
112,0
Należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych
-
2,3
Pozostałe należności
33,6
24,1
Rozliczenia międzyokresowe
31,2
39,9
Pozostałe aktywa
3,0
2,2
Środki pieniężne i depozyty
233,1
164,8
661,4
567,3
SUMA AKTYWÓW
5 432,0
5 370,1
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
6
Bilans Asseco Poland S.A.
PASYWA
Noty
31 grudnia 2021
mln PLN
31 grudnia 2020
mln PLN
KAPITAŁ WŁASNY OGÓŁEM
Kapitał podstawowy
83,0
83,0
Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
4 180,1
4 180,1
Zyski zatrzymane
702,6
639,1
4 965,7
4 902,2
Zobowiązania długoterminowe
Zobowiązania z tytułu leasingu
67,2
63,2
Pozostałe zobowiązania finansowe
0,5
3,8
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
29,4
21,8
Zobowiązania z tytułu umów z klientami
31,0
46,9
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych
2,6
-
Pozostałe zobowiązania
1,3
0,3
Rezerwy
3,3
3,8
Rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów
49,3
51,8
184,6
191,6
Zobowiązania krótkoterminowe
Zobowiązania z tytułu leasingu
10,8
8,8
Pozostałe zobowiązania finansowe
6,9
2,3
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
99,6
84,1
Zobowiązania z tytułu umów z klientami
63,7
98,9
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych
4,8
-
Pozostałe zobowiązania
61,0
35,3
Rezerwy
4,6
5,7
Rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów
30,3
41,2
281,7
276,3
SUMA ZOBOWIĄZAŃ
466,3
467,9
SUMA PASYWÓW
5 432,0
5 370,1
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
7
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Asseco Poland S.A.
Noty
Kapitał podstawowy
Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
Zyski zatrzymane
Kapitał własny ogółem
Na dzień 1 stycznia 2021 roku
83,0
4 180,1
639,1
4 902,2
Zysk za okres sprawozdawczy
-
-
320,9
320,9
Suma pozostałych dochodów całkowitych
-
-
0,7
0,7
Suma dochodów całkowitych za okres sprawozdawczy
-
-
321,6
321,6
Dywidenda za rok 2020
-
-
(258,1)
(258,1)
Na dzień 31 grudnia 2021 roku
83,0
4 180,1
702,6
4 965,7
Na dzień 1 stycznia 2020 roku
83,0
4 180,1
629,3
4 892,4
Zysk za okres sprawozdawczy
-
-
265,6
265,6
Suma pozostałych dochodów całkowitych
-
-
(0,6)
(0,6)
Suma dochodów całkowitych za okres sprawozdawczy
-
-
265,0
265,0
Dywidenda za rok 2019
-
-
(249,8)
(249,8)
Połączenie z SKG S.A.
-
-
(5,4)
(5,4)
Na dzień 31 grudnia 2020 roku
83,0
4 180,1
639,1
4 902,2
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
8
Rachunek przepływów pieniężnych Asseco Poland S.A.
Noty
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
mln PLN
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
mln PLN
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk przed opodatkowaniem
361,0
291,7
Korekty o pozycje:
(139,1)
(81,6)
Amortyzacja
55,7
63,6
Zmiany stanu kapitału pracującego
(17,9)
(16,5)
Przychody/koszty z tytułu odsetek
1,2
(0,6)
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych
(2,8)
0,4
Przychody z tytułu dywidend
(170,4)
(136,2)
Pozostałe przychody/koszty finansowe
(2,9)
1,0
Zyski/straty z działalności inwestycyjnej
(2,0)
6,7
Środki pieniężne wygenerowane z działalności operacyjnej
221,9
210,1
Zapłacony podatek dochodowy
(20,9)
(32,8)
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
201,0
177,3
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Wpływy:
Wpływy ze sprzedaży aktywów trwałych i wartości niematerialnych
18,1
2,0
Wpływy ze sprzedaży/likwidacji inwestycji w jednostkach powiązanych
10,7
29,1
Pożyczki spłacone
10,0
3,2
Dywidendy otrzymane
174,2
141,6
Otrzymane odsetki
0,8
1,3
Wydatki:
Nabycie aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych
(34,6)
(57,3)
Wydatki z tytułu prowadzonych projektów rozwojowych
(17,1)
(19,7)
Nabycie akcji/udziałów w jednostkach powiązanych
(24,5)
(10,3)
Pożyczki udzielone
(3,0)
(1,5)
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej
134,6
88,4
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wpływy:
Dotacje otrzymane
3,5
11,1
Wydatki:
Dywidendy wypłacone
(258,1)
(249,8)
Wydatki z tytułu spłaty kredytów i pożyczek
-
(0,3)
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu
(8,8)
(29,2)
Zapłacone odsetki
(3,8)
(1,5)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
(267,2)
(269,7)
Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
68,4
(4,0)
Różnice kursowe netto
(0,1)
0,1
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na dzień 1 stycznia
164,8
168,7
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na dzień 31 grudnia
233,1
164,8
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
9
Dodatkowe objaśnienia do sprawozdania finansowego
I. Podstawowe informacje
Podstawowe informacje o Spółce
Nazwa
Asseco Poland S.A.
Siedziba
Rzeszów, ul. Olchowa 14
KRS
0000033391
Regon
010334578
NIP
522-000-37-82
Podstawowy przedmiot działalności
Produkcja oprogramowania
Spółka Asseco Poland S.A. („Spółka”, „Emitent”, „Asseco”) z siedzibą w Rzeszowie przy ul. Olchowej 14 została utworzona w dniu 18 stycznia 1989 roku. W dniu 4 stycznia 2007 roku Emitent dokonał zmiany nazwy (firmy) z Softbank Spółka Akcyjna na Asseco Poland Spółka Akcyjna.
Czas trwania Spółki jest nieograniczony.
Od 1998 roku akcje Spółki notowane na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
Asseco Poland S.A. jest jedną z największych spółek informatycznych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Spółka stała się również istotnym graczem na europejskim rynku producentów oprogramowania.
Asseco Poland S.A. koncentruje się na produkcji i rozwoju oprogramowania własnego, dedykowanego dla każdego sektora gospodarki. Jako jedna z nielicznych firm w Polsce Asseco Poland buduje i wdraża scentralizowane, kompleksowe systemy informatyczne dla sektora bankowego, z których korzysta ponad połowa banków działających w naszym kraju. Asseco oferuje także rozwiązania dla sektora ubezpieczeniowego, wdraża dedykowane systemy dla administracji publicznej, m.in. dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czy Ministerstwa Finansów. Oferta Asseco obejmuje również branżę energetyczną, telekomunikacyjną, służby zdrowia, samorządy lokalne, rolnictwo i służby mundurowe oraz organizacje i instytucje międzynarodowe.
Asseco Poland S.A. jako lider Grupy Kapitałowej Asseco, prowadzi działalność na polskim i zagranicznym rynku przejęć i akwizycji, dążąc do wzmocnienia swojej pozycji w Europie i na rynku światowym. Spółka poszerza spektrum inwestycyjne o spółki informatyczne, mające wzbogacić Asseco Poland S.A. i Grupę Asseco o znajomość lokalnych rynków i klientów, jak również o dostęp do nowych, unikalnych rozwiązań informatycznych.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
10
II. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego oraz zasady (polityka) rachunkowości
2.1. Podstawa sporządzenia
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem aktywów finansowych wycenianych w wartościach godziwych przez wynik finansowy lub przez pozostałe dochody całkowite, zobowiązań finansowych wycenianych w wartościach godziwych przez wynik finansowy oraz nieruchomości inwestycyjnych, które są wyceniane według wartości godziwej.
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Spółkę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji Zarząd rozważył wpływ panującej pandemii oraz sytuacji gospodarczo-politycznej na terytorium Ukrainy na kontynuację działalności przez Spółkę i nie stwierdził istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności.
Spółka sporządziła skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku, które zostało zatwierdzone do publikacji w dniu 23 marca 2022 roku.
2.2. Wpływ epidemii COVID-19 na działalność Spółki
Jak wskazano wyżej, na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Zarząd, na podstawie dotychczasowej analizy ryzyk, w tym zwłaszcza wynikających z panującej w Polsce i na świecie pandemii wirusa COVID-19, doszedł do wniosku, że kontynuacja działalności Spółki w okresie nie krótszym niż 12 miesięcy od dnia 31 grudnia 2021 roku nie jest zagrożona.
Spółka na bieżąco monitoruje wpływ sytuacji wywołanej pandemią COVID-19 na swoją działalność. W obszarze swojej podstawowej działalności w 2021 roku Spółka nie odnotowała bezpośredniego istotnego wpływu pojawienia się wirusa na jej ogólną sytuację finansową i wyniki ekonomiczne. Sytuacja epidemiologiczna miała jednak wpływ na aspekt organizacyjny działalności Spółki, gdyż w trosce o pracowników Spółki i jej klientów, duża część pracowników Spółki świadczyła tzw. pracę zdalną lub hybrydową, wprowadzoną w 2020 roku w celu zapewnienia ciągłości działania i kontynuacji świadczenia usług informatycznych dla naszych klientów. Na moment publikacji niniejszego raportu, Spółka pracuje na bieżąco i realizuje swoje zobowiązania kontraktowe w terminach określonych w umowach.
Wobec zaistniałej sytuacji Spółka stara się minimalizować ewentualny negatywny wpływ pandemii na przyszłe wyniki finansowe między innymi poprzez miejscową redukcję kosztów i wydatków. Jednocześnie Spółka monitoruje bieżącą sytuację w poszczególnych sektorach gospodarki starając się wykorzystywać nadarzające się szanse rynkowe, które na rynku produktów i usług IT także są skutkiem panującej epidemii.
Jak to opisano, w nocie 5.5 Spółka, po przeprowadzonej analizie, nie widzi istotnego ryzyka utraty wartości aktywów, w tym w szczególności wartości firmy. Nie odnotowano również znaczącej zmiany w zakresie ściągalności należności, dlatego nie uległa istotnej zmianie kalkulacja oczekiwanych strat kredytowych, pomimo podwyższenia w modelu stosowanym w Spółce parametru uwzgledniającego ogólnie wyższe ryzyko działalności gospodarczej. Spółka posiada wystarczające środki finansowe pozwalające na kontynuowanie swojej działalności, w tym regulowanie bieżących zobowiązań. Spółka nie odnotowała negatywnego wpływu epidemii na płynność i terminowo wypełnia swoje zobowiązania. Spółka nie zdecydowała się skorzystać z pomocy państwa w ramach tarczy antykryzysowej, nie wnioskowała o odroczenie terminów płatności podatkowych, choć korzystała z ustawowo wydłużonych terminów składania deklaracji oraz nie dokonała żadnych zmian w umowach leasingowych.
Z oczywistych względów, Spółka nie może jednak wykluczyć, że w długim okresie niewątpliwy negatywny wpływ pandemii na ogólną sytuację gospodarczą w Polsce i na świecie, może mieć także niekorzystne przełożenie na funkcjonowanie lub wyniki finansowe Spółki w dalszej przyszłości - przy czym aktualnie nie jest możliwe określenie, w jakim zakresie, ani na jaką skalę mogłoby to nastąpić.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
11
2.3. Oświadczenie o zgodności
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez UE („MSSF UE”).
MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.
Zakres jednostkowego sprawozdania finansowego jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (tekst jednolity: Dz. U. 2018 r. poz.757) („Rozporządzenie”) i obejmuje roczny okres sprawozdawczy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2021 roku i okres porównywalny od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2020 roku.
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Spółkę działalność, w zakresie stosowanych przez Spółkę zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE.
Prezentowane jednostkowe sprawozdanie finansowe przedstawia rzetelnie sytuację finansową i majątkową Spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku, wyniki jej działalności oraz przepływy pieniężne za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku.
2.4. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Niniejsze sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych („PLN”), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane w milionach złotych. Walutą funkcjonalną Spółki Asseco Poland S.A. również jest polski złoty. Ewentualne różnice w wysokości 0,1 mln PLN przy sumowaniu wynikają z przyjętych zaokrągleń.
Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty przeliczane na moment początkowego ujęcia na złote
polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji.
Na dzień bilansowy:
pozycje pieniężne przeliczane przy zastosowaniu kursu zamknięcia tj. kursu średniego ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień,
pozycje niepieniężne wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej przeliczane przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia pierwotnej transakcji,
pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia ustalenia wartości godziwej.
Dla potrzeb wyceny bilansowej przyjęto następujące kursy dla euro i dolara amerykańskiego (oraz analogiczne kursy dla innych walut kwotowane przez Narodowy Bank Polski):
kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2021 roku 1 EUR = 4,5994 PLN
kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2020 roku 1 EUR = 4,6148 PLN
kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2021 roku 1 USD = 4,0600 PLN
kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2020 roku 1 USD = 3,7584 PLN
2.5. Profesjonalny osąd i szacunki
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania szacunków i założeń, które wpływają na wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym. Mimo, że przyjęte założenia i szacunki opierają się na najlepszej wiedzy kierownictwa Spółki na temat bieżących działań i zdarzeń, rzeczywiste wyniki mogą się różnić od przewidywanych.
W odpowiednich pozycjach not objaśniających przedstawiono główne obszary, w których w procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości oprócz szacunków księgowych, duże znaczenie miał także profesjonalny osąd kierownictwa i co do których zmiana szacunków może mieć istotny wpływ na wyniki Spółki w przyszłości.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
12
Poniższa tabela stanowi spis stosowanych w Spółce szacunków wraz ze wskazaniem noty, w której opis stosowanych zasad został zamieszczony.
Wybrane szacunki
Nota
Numer strony
Przychody operacyjne
Podatek dochodowy
Rzeczowe aktywa trwałe
Wartości niematerialne
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
Testy na utratę wartości
Aktywa z tytułu umów z klientami, należności z tytułu dostaw i usług oraz należności pozostałe
Pozostałe aktywa
Zobowiązania z tytułu leasingu
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania
Rezerwy
Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów
W okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku nie wystąpiły istotne zmiany w sposobie dokonywania szacunków w porównaniu do danych zaprezentowanych w sprawozdaniu za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku.
2.6. Stosowane zasady rachunkowości
Poniższa tabela stanowi spis stosowanych w Spółce zasad rachunkowości wraz ze wskazaniem noty, w której opis stosowanych zasad został zamieszczony.
Wybrane zasady rachunkowości
Nota
Numer strony
Przychody operacyjne
Koszty operacyjne
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
Przychody i koszty finansowe
Podatek dochodowy
Rzeczowe aktywa trwałe
Wartości niematerialne
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych
Testy na utratę wartości
Aktywa z tytułu umów z klientami, należności z tytułu dostaw i usług oraz należności pozostałe
Rozliczenia międzyokresowe
Pozostałe aktywa
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
13
Zapasy
Środki pieniężne
Kapitał zakładowy
Kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych
Zobowiązania z tytułu leasingu
Pozostałe zobowiązania finansowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania
Zobowiązania z tytułu umów z klientami
Rezerwy
Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów
Zasady rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego Spółki za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku.
Zmienione standardy oraz interpretacje, które mają po raz pierwszy zastosowanie w 2021 roku, to:
Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 oraz MSSF 16: Reforma wskaźnika referencyjnego stopy (reforma IBOR) – Etap 2;
Spółka przeprowadziła analizę pod kątem oceny wpływu reformy IBOR na jej jednostkowe sprawozdanie finansowe. Zgodnie z bieżącymi decyzjami podmiotów wyznaczonych do przeprowadzenia reformy, zastąpieniu ulegnie jedynie stopa LIBOR, która zostanie zamieniona na stopę wolną od ryzyka, bazującą na stawce overnight. Zastąpienie stopy LIBOR alternatywnym wskaźnikiem będzie się wiązało z wprowadzeniem aneksów do istniejących umów oraz przeprowadzeniem analiz w zakresie ewentualnej zmiany stóp zmiennych na stałe. Spółka przeprowadziła analizę umów obowiązujących w okresie sprawozdawczym i w jej wyniku nie zidentyfikowała instrumentów finansowych opartych o stawkę LIBOR.
Reformie IBOR podlegają również inne stawki, które jednak nie przestaną być notowane, lecz zostaną zreformowane. W przypadku zmiany stawek referencyjnych, Spółka skorzysta z wyjątku praktycznego wprowadzonego przez MSSF 9 par B5.4.5, zgodnie z którym, o ile modyfikacje instrumentów finansowych wynikają bezpośrednio z reformy IBOR, a nowa stawka jest ekonomicznym ekwiwalentem poprzedniej, to dla instrumentów opartych o zmienną stopę procentową dokonywana jest jedynie prospektywna korekta (aktualizacja) efektywnej stopy procentowej.
Zmiany do MSSF 4: Kontrakty ubezpieczeniowe odroczenie zastosowania MSSF 9 Instrumenty finansowe;
Zmiana do MSSF 16 Leasing: Ustępstwa czynszowe związane z Covid-19 mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 kwietnia 2021 roku lub później;
Jako praktyczne rozwiązanie leasingobiorca może zdecydować o nieprzeprowadzaniu oceny, czy ulga w czynszu przyznawana bezpośrednio w związku pandemią Covid-19, która spełnia określone warunki, stanowi zmianę leasingu. Leasingobiorca, który podejmuje taką decyzję, ujmuje wszelkie zmiany opłat leasingowych wynikające z ulgi w czynszu w taki sam sposób, w jaki ująłby zmianę przy zastosowaniu MSSF 16, gdyby zmiana ta nie stanowiła zmiany leasingu. Spółka nie zastosowała zmiany do MSSF 16 Leasing w zakresie ustępstw czynszowych związanych z COVID-19 ze względu na brak istotnej skali takich ustępstw w Spółce.
Zmienione standardy oraz interpretacje, które mają zastosowanie po raz pierwszy w 2021 roku, a które zostały zatwierdzone do stosowania przez Unię Europejską, nie mają istotnego wpływu na niniejsze sprawozdanie finansowe.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
14
2.7. Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie
Następujące standardy i interpretacje zostały wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości lub Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej, a nie weszły jeszcze w życie:
MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe (opublikowano dnia 30 stycznia 2014 roku) zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej proces zatwierdzania standardu w wersji wstępnej nie zostanie zainicjowany przed ukazaniem się standardu w wersji ostatecznej - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później;
Zmiany do MSSF 10 i MSR 28: Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem (opublikowano dnia 11 września 2014 roku) prace prowadzące do zatwierdzenia niniejszych zmian zostały przez UE odłożone bezterminowo - termin wejścia w życie został odroczony przez RMSR na czas nieokreślony;
MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe (opublikowano dnia 18 maja 2017 roku) w tym Zmiany do MSSF 17 (opublikowano dnia 25 czerwca 2020) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub później;
Zmiany do MSR 1: Prezentacja sprawozdań finansowych Podział zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe oraz Podział zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe odroczenie daty wejścia w życie (opublikowano odpowiednio dnia 23 stycznia 2020 roku oraz 15 lipca 2020 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub później;
Zmiany do MSSF 3: Zmiany do odniesień do Założeń Koncepcyjnych (opublikowano dnia 14 maja 2020 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub później;
Zmiany do MSR 16: Rzeczowe aktywa trwałe: przychody osiągnięte przed oddaniem do użytkowania (opublikowano dnia 14 maja 2020 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub później;
Zmiany do MSR 37: Umowy rodzące obciążenia koszty wypełnienia obowiązków umownych (opublikowano dnia 14 maja 2020 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub później;
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2018-2020 (opublikowano dnia 14 maja 2020 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub później;
Zmiany do MSR 1 i Stanowiska Praktycznego 2: Ujawnianie informacji dotyczących zasad (polityki) rachunkowości (opublikowano dnia 12 lutego 2021 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub później;
Zmiany do MSR 8: Definicja wartości szacunkowych (opublikowano dnia 12 lutego 2021 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub później;
Zmiany do MSR 12: Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań powstających na skutek pojedynczej transakcji (opublikowano dnia 7 maja 2021 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub później;
Zmiany do MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe: Pierwsze zastosowanie MSSF 17 i MSSF 9 Informacje porównawcze (opublikowano dnia 9 grudnia 2021 roku) - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub później.
Daty wejścia w życie datami wynikającymi z treści standardów ogłoszonych przez Radę ds. Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej. Daty stosowania standardów w Unii Europejskiej mogą różnić się od dat stosowania wynikających z treści standardów i ogłaszane w momencie zatwierdzenia do stosowania przez Unię Europejską.
Spółka nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie. Spółka jest w trakcie analizy, jaki wpływ powyższe zmiany będą miały na jej sprawozdania finansowe.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
15
2.8. Zmiana stosowanych zasad prezentacji
Od dnia 1 stycznia 2021 roku Spółka prezentuje przychody z tytułu wynajmu nieruchomości (spółka jako leasingodawca w leasingu operacyjnym) i związane z nimi koszty w podstawowej działalności operacyjnej zamiast w pozostałej działalności operacyjnej. Przekształcone dane za 2020 rok zaprezentowano w nocie 2.10 .
Poza zmianą opisaną powyżej, w okresie sprawozdawczym nie dokonano innych zmian w zakresie stosowanych zasad prezentacji.
2.9. Korekta błędu
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zdarzenia skutkujące koniecznością dokonania korekty błędu.
2.10. Przekształcenie danych porównywalnych
Jak to opisano w punkcie 2.8 w 2021 roku Spółka zmieniła prezentację przychodów i kosztów z tytułu wynajmu nieruchomości, co wiązało się z koniecznością przekształcenia rachunku zysków i strat za 2020 rok.
W tabeli poniżej zaprezentowano wpływ powyższych zmian na dane porównywalne w rachunku zysków i strat:
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
12 miesięcy do 31 grudnia 2020
Zmiany stosowanych zasad prezentacji
12 miesięcy do 31 grudnia2020
(przekształcone)
mln PLN
mln PLN
mln PLN
Przychody operacyjne
996,9
10,0
1 006,9
Koszt własny sprzedaży
(712,7)
(8,2)
(720,9)
Zysk brutto ze sprzedaży
284,2
1,8
286,0
Koszty sprzedaży
(41,0)
-
(41,0)
Koszty ogólnego zarządu
(87,6)
-
(87,6)
Zysk netto ze sprzedaży
155,6
1,8
157,4
Pozostałe przychody operacyjne
12,6
(10,0)
2,6
Pozostałe koszty operacyjne
(10,1)
8,2
(1,9)
Zysk z działalności operacyjnej
158,1
-
158,1
Przychody finansowe
140,0
-
140,0
Koszty finansowe
(6,4)
-
(6,4)
Zysk brutto
291,7
-
291,7
Podatek dochodowy
(26,1)
-
(26,1)
Zysk netto
265,6
-
265,6
Zysk netto przypadający na jedną akcję (w złotych):
podstawowy z zysku netto
3,20
-
3,20
rozwodniony z zysku netto
3,20
-
3,20
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
16
III. Informacje dotyczące segmentów działalności
Zgodnie z MSSF 8, segmentem operacyjnym jest dająca się wyodrębnić część działalności Spółki, dla której dostępne odrębne informacje finansowe podlegające regularnej ocenie przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji operacyjnych związanych ze sposobem alokowania zasobów oraz z oceną wyników działalności. W Spółce wyodrębnia się następujące segmenty sprawozdawcze:
Finanse i Bankowość segment ten oferuje kompleksowe systemy bankowe, systemy dla rynku kapitałowego (biur maklerskich, banków oraz firm i instytucji prowadzących działalność inwestycyjną) oraz wyspecjalizowane rozwiązania i usługi informatyczne dla sektora ubezpieczeń komercyjnych. Do głównych klientów segmentu w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku należały następujące podmioty: Bank PKO BP S.A., Bank Pekao S.A., SGB-Bank S.A., BOŚ S.A. oraz Bank Gospodarstwa Krajowego. Przychody od żadnego z klientów segmentu nie przekroczyły 10% przychodów ze sprzedaży wypracowanych przez Spółkę w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku.
Administracja Publiczna w ramach tego segmentu Asseco Poland S.A. realizuje projekty obejmujące projektowanie, wytworzenie, wdrożenie oraz eksploatację dedykowanych systemów informatycznych. Do głównych klientów segmentu w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku należały następujące podmioty: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Narodowy Fundusz Zdrowia, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Ministerstwo Finansów. Jedynie przychody Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekroczyły 10% przychodów ze sprzedaży wypracowanych przez Spółkę w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku.
Przedsiębiorstwa segment ten zajmuje się dostarczaniem dedykowanych rozwiązań informatycznych dla dużych i średnich przedsiębiorstw z sektora przemysłowego. Do głównych klientów segmentu w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku należały następujące podmioty: Grupa Polsat Plus, Grupa Kapitałowa Tauron, Grupa Kapitałowa Enea oraz Grupa Kapitałowa Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Przychody od żadnego z klientów segmentu nie przekroczyły 10% przychodów ze sprzedaży wypracowanych przez Spółkę w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku.
Żaden z segmentów operacyjnych Spółki nie został połączony z innym segmentem operacyjnym w celu stworzenia powyższych sprawozdawczych segmentów operacyjnych. Zarząd monitoruje oddzielnie wyniki operacyjne segmentów w celu podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów, oceny skutków tej alokacji oraz wyników działalności. Podstawą oceny wyników działalności jest zysk lub strata na działalności operacyjnej.
Finansowanie Spółki (łącznie z kosztami i przychodami finansowymi) oraz podatek dochodowy monitorowane na poziomie Spółki, stąd pozycje te nie przedmiotem alokacji do segmentów. Zarząd nie analizuje również przepływów pieniężnych w rozbiciu na segmenty.
Ceny transferowe stosowane przy transakcjach pomiędzy segmentami operacyjnymi ustalane na zasadach rynkowych, podobnie jak przy transakcjach ze stronami niepowiązanymi.
Poniższa tabela prezentuje kluczowe wielkości przeglądane przez główny organ decyzyjny w Spółce. Spośród aktywów operacyjnych, które uczestniczą w procesie generowania operacyjnych przepływów pieniężnych, Spółka dokonuje indywidualnej alokacji aktywów do segmentów operacyjnych dla następujących klas aktywów: wartości firmy, aktywów niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia połączenia z innymi spółkami, nakładów na prace badawczo rozwojowe oraz aktywowanych koszty wykonania umów z klientami. Pozostałe aktywa operacyjne uczestniczące w procesie generowania przepływów operacyjnych, w tym zwłaszcza kapitał obrotowy netto, podlegają alokowaniu na segmenty operacyjne przy użyciu klucza alokacji opartego o średnioroczną 3-letnią marżę zysku operacyjnego. Ponadto, począwszy od roku 2021 spółka zadecydowała o wyodrębnieniu aktywów wspólnych (korporacyjnych), które przyczyniają się do powstawania przyszłych przepływów pieniężnych, pochodzących zarówno z danego ośrodka wypracowywującego środki pieniężne, jaki i z innych ośrodków wypracowywujących środki pieniężne. Aktywa korporacyjne testowane zatem na ewentualną utratę wartości na poziomie sumy segmentów operacyjnych identyfikowanych w spółce, po uwzględnieniu przychodów i kosztów z działalności holdingowej. Do aktywów korporacyjnych Spółka zalicza znak towarowy „ASSECO” oraz wartość gruntów i budynków, w których znajdują się reprezentacyjne siedziby Spółki, a także ogólnofirmowe wartości niematerialne.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
17
Okres 12 miesięcy do dnia 31 grudnia 2021 roku
Segment Finanse i Bankowość
Segment Administracja Publiczna
Segment Przedsiębiorstwa
Pozostałe
Razem
mln PLN
mln PLN
mln PLN
mln PLN
mln PLN
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych
320,3
568,7
188,0
22,0
1 099,0
Rozliczenia pomiędzy segmentami
(0,1)
(1,9)
2,9
(0,9)
-
Zysk netto ze sprzedaży segmentu sprawozdawczego
58,8
122,1
28,4
(25,4)
183,9
Amortyzacja
(18,2)
(27,4)
(5,9)
(4,2)
(55,7)
Wartości niematerialne rozpoznane z połączeń przypisane do segmentu
-
31,8
-
-
31,8
Wartość firmy z połączeń przypisana do segmentu
896,8
859,1
181,0
n/d
1 936,9
Pozostałe aktywa netto przypisane do segmentu
50,7
32,4
31,4
-
114,5
Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty pobierające wynagrodzenie
870
995
278
44
2 187
Okres 12 miesięcy do dnia 31 grudnia 2020 roku (dane przekształcone)
Segment Finanse i Bankowość
Segment Administracja Publiczna
Segment Przedsiębiorstwa
Pozostałe
Razem
mln PLN
mln PLN
mln PLN
mln PLN
mln PLN
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych
323,8
501,9
160,1
21,1
1 006,9
Rozliczenia pomiędzy segmentami
(1,5)
(1,0)
4,0
(1,5)
-
Zysk netto ze sprzedaży segmentu sprawozdawczego
76,4
80,6
26,6
(26,2)
157,4
Amortyzacja
(17,9)
(30,3)
(6,5)
(8,9)
(63,6)
Wartości niematerialne rozpoznane z połączeń przypisane do segmentu
3,2
38,1
-
-
41,3
Wartość firmy z połączeń przypisana do segmentu
896,8
859,1
181,0
n/d
1 936,9
Pozostałe aktywa netto przypisane do segmentu
45,7
27,8
33,2
-
106,7
Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty pobierające wynagrodzenie
905
970
281
31
2 187
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
18
IV. Noty objaśniające do sprawozdania z zysków i strat i pozostałych całkowitych dochodów
4.1. Struktura przychodów operacyjnych
Wybrane zasady rachunkowości
Spółka ujmuje p rzychody w kwocie wynagrodzenia, które, zgodnie z oczekiwaniem Spółki, przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi zgodnie z „Modelem Pięciu Kroków”.
Spółka prowadzi działalność w obszarze sprzedaży licencji i szeroko pojętych usług IT i wyróżnia następujące rodzaje przychodów:
przychody ze sprzedaży licencji i usług własnych,
przychody ze sprzedaży licencji i usług obcych, oraz
przychody ze sprzedaży sprzętu .
a) Sprzedaż licencji i usług własnych
W ramach kategorii "Licencje i usługi własne" prezentowane przychody z tytułu umów z klientami, których przedmiotem jest dostarczanie oprogramowania własnego i/lub świadczenie usług z nim związanych.
Kompleksowe projekty IT
W przypadku tych przychodów znaczącą część stanowią przychody z kompleksowych projektów IT, w których Spółka zobowiązuje się do dostarczenia klientowi funkcjonalnego systemu IT. Dla klienta wartość ma bowiem dopiero dostarczony system czyli finalny produkt, na który złożyły się dostarczone licencje własne i związane z nimi istotne usługi (np. modyfikacyjne czy wdrożeniowe). Praktycznie zawsze w przypadku takich umów Spółka jest zobowiązana do dostarczenia do klienta kompleksowych dóbr lub usług, na które składają się dostawy: licencji własnych i/lub własnych usług modyfikacyjnych i/lub własnych usług wdrożeniowych. Oznacza to, że z tzw. kompleksowych kontraktów IT wynika najczęściej odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia polegającego na dostarczeniu klientowi funkcjonalnego systemu IT. W przypadku zobowiązania do wykonania świadczenia polegającego na dostarczeniu funkcjonalnego systemu IT szczególnej analizie poddawane jest przyrzeczenie udzielenia licencji z każdej umowy. Spółka dokonuje analizy pod kątem odrębności licencji od innych dóbr lub usług przyrzeczonych w umowie. Co do zasady Spółka stwierdza, że samo zobowiązanie do sprzedaży licencji w ramach takiego zobowiązania do wykonania świadczenia nie spełnia warunków odrębności - przekazanie licencji jest jedynie częścią większego zobowiązania do wykonania świadczenia a sprzedawane wraz z licencją usługi mają na tyle istotną wartość, nie można stwierdzić, że sama licencja jest zobowiązaniem dominującym.
Przychody z tytułu zobowiązania do dostarczenia funkcjonalnego systemu IT w Spółce rozpoznawane w okresie, w którym budowany jest taki system. Zgodnie bowiem z MSSF 15 przychód może być rozpoznawany w okresie przekazywania kontroli nad świadczonymi dobrami/usługami, o ile w wyniku działań jednostki nie powstają składniki o alternatywnym zastosowaniu i jednocześnie przez cały okres trwania umowy jednostce przysługuje egzekwowalne prawo do uzyskania wynagrodzenia za dostarczone świadczenia. W ocenie Zarządu w przypadku dostarczania kompleksowych projektów IT nie można mówić o alternatywnym ich zastosowaniu z punktu widzenia dostawcy, ponieważ systemy te wraz z towarzyszącymi im usługami wdrożeniowymi „szyte na miarę”. Jednocześnie przeprowadzona dotychczas analiza wykazała, że właściwie we wszystkich przypadkach dla umów zawieranych przez Spółkę spełnione jest kryterium przysługiwania egzekwowalnego prawa do zapłaty za wykonane świadczenie przez cały okres trwania umowy. Oznacza to, że przychody ze sprzedaży kompleksowych systemów IT, w których sprzedawane licencje własne i usługi własne rozpoznawane zgodnie ze stopniem zaawansowania (metodą bazującą na nakładach, opartą o procent zaawansowania kosztowego) w okresie, kiedy klient nabywa kontrolę nad sprzedawanym dobrem/usługą. Szczególnym przypadkiem stosunkowo nieduże projekty IT, które zazwyczaj zamykają się w ciągu jednego roku lub z których przychód nie stanowi istotnej wartości w ocenie Zarządu Spółki wówczas przychód z takich projektów rozpoznawany jest w kwocie, którą Spółka ma prawo zafakturować, w momencie wystawienia faktury lub uzyskania prawa do wystawienia faktury.
Sprzedaż licencji własnych bez istotnych usług towarzyszących
W przypadku gdy licencje własne sprzedawane odrębnie, tzn. nie towarzyszą tej sprzedaży istotne usługi modyfikacyjne i/lub wdrożeniowe i tym samym sprzedaż licencji własnej jest odrębnym zobowiązaniem do wykonania świadczenia, Spółka rozważa, czy przyrzeczenie udzielenia licencji ma na celu zapewnienie klientowi:
prawa do dostępu do własności intelektualnej jednostki w formie, w jakiej istnieje ona przez cały okres ważności licencji; czy
prawa do korzystania z własności intelektualnej jednostki w formie, w jakiej istnieje ona w momencie udzielenia licencji
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
19
Zdecydowana większość licencji własnych sprzedawanych w Spółce oddzielnie i tym samym stanowiących odrębne zobowiązanie do dokonania świadczenia, ma charakter licencji z prawem korzystania z własności intelektualnej, co oznacza, że przychód ze sprzedaży takich licencji rozpoznawany jest jednorazowo w momencie przekazania kontroli nad licencją klientowi. Jest to równoznaczne ze stwierdzeniem, że w przypadkach licencji własnych sprzedawanych bez istotnych usług towarzyszących niezależnie od okresu, na jaki sprzedawana jest licencja, momentem rozpoznania przychodu jest moment przekazania kontroli, co w konsekwencji powoduje jednorazowe rozpoznanie przychodu w tym właśnie momencie. W Spółce istnieją również jednak przypadki sprzedaży licencji, które mają naturę przyznania prawa do dostępu do własności intelektualnej i licencje takie sprzedawane co do zasady na czas określony. Na bazie MSSF 15 spółka rozpoznaje przychód w oparciu o ocenę, czy licencja stanowi dla klienta prawo do dostępu, czy prawo do korzystania.
Usługi utrzymania i gwarancje
W ramach kategorii licencje i usługi własne prezentowane również przychody z własnych usług utrzymania, w tym także przychody z gwarancji. Polityka rachunkowości w zakresie rozpoznania przychodów z usług utrzymaniowych nie uległa zmianie po wprowadzeniu MSSF 15 w ocenie Zarządu usługi takie stanowią co do zasady odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia, w przypadku którego klient korzysta z dostarczanych dóbr/usług w miarę jak one do niego dostarczane, co w konsekwencji powoduje rozpoznanie przychodu po stronie dostawcy w okresie świadczenia usługi.
Spółka w wielu przypadkach udziela również gwarancji na sprzedawane dobra i usługi. Spółka przeprowadziła analizę, w wyniku której ustaliła, że w jej działalności przeważają gwarancje spełniające definicję usługi tj. to gwarancje, które mają zakres szerszy niż tylko zapewnienie klienta, że dany produkt/usługa jest zgodny z ustaloną przez strony specyfikacją, tzw. gwarancje ponadstandardowe. Konkluzja o tym, że gwarancje mają charakter ponadstandardowy jest podejmowana zawsze, gdy Spółka na mocy umów zobowiązuje się do naprawy błędów w dostarczonym oprogramowaniu w ściśle ustalonym rygorze czasowym i/lub gdy gwarancja taka ma wymiar szerszy niż wymagane przez polskie prawo minimum. W kontekście MSSF 15 fakt, Spółka zobowiązała się do gwarancji ponadstandardowej oznacza, że de facto świadczy dodatkową usługę. W rozumieniu MSSF 15 oznacza to więc dla Spółki konieczność ujęcia rozszerzonej gwarancji jako zobowiązania do wykonania świadczenia i przypisania do takiej usługi części ceny transakcyjnej z umowy. We wszystkich przypadkach, w których jednocześnie z gwarancją rozszerzoną świadczona jest usługa utrzymania, która co do zasady stanowi kategorię jeszcze obszerniejszą niż gwarancja rozszerzona, przychód rozpoznawany jest w czasie, ponieważ klient korzysta ze świadczonej usługi w miarę jej świadczenia przez dostawcę. W takich przypadkach Spółka niezmiennie dokonuje alokacji części ceny z umowy do usługi utrzymaniowej. Analogicznie w przypadkach, w których usługa gwarancyjna świadczona jest po zakończeniu projektu, któremu nie towarzyszy usługa utrzymania część ceny transakcyjnej i tym samym rozpoznanie części przychodów z umowy jest odroczone do momentu faktycznego świadczenia usługi gwarancyjnej.
Dla gwarancji, w przypadku których zakres gwarancji nie przekracza wymaganego prawem minimum polityka rachunkowości pozostała niezmienna na takie przyszłe i niepewne zobowiązania tworzone rezerwy na naprawy gwarancyjne, których odzwierciedleniem po stronie wynikowej są koszty operacyjne.
b) Sprzedaż licencji i usług obcych
W ramach kategorii "Licencje i usługi obce" prezentowane przychody z tytułu sprzedaży licencji obcych oraz ze świadczenia usług, które ze względów technologicznych lub prawnych muszą być realizowane przez podwykonawców (dotyczy to usług utrzymania sprzętu i licencji oraz outsourcingu świadczonych przez ich producentów). Przychody ze sprzedaży licencji obcych co do zasady rozpoznawane jak przychody ze sprzedaży towarów, co oznacza, że w momencie przekazania kontroli nad licencją przychód ujmowany jest jednorazowo. Jednocześnie przychody z tytułu usług obcych, wśród których dominuje utrzymanie obce, rozpoznawane przez okres świadczenia usługi dla klienta. Każdorazowo w przypadku sprzedaży usług i licencji obcych Spółka rozważa zagadnienie zleceniodawca - pośrednik, w większości przypadków konkluzja jest jednak taka, że to Spółka jest głównym zobowiązanym do realizacji tego obowiązku świadczenia i tym samym przychód rozpoznawany jest w wartości brutto.
c) Sprzedaż sprzętu
W kategorii przychody ze sprzedaży sprzętu prezentowane przychody z tytułu umów z klientami na dostawę infrastruktury. Przychody w tej kategorii zasadniczo rozpoznawane w momencie przekazania kontroli nad sprzętem. Nie dotyczy to jednak przypadków, gdy sprzęt nie stanowi świadczenia odrębnego od dostarczanych razem z nim usług, wówczas bowiem przychody z jego sprzedaży elementem zobowiązania do wykonania świadczenia polegającego na dostawie kompleksowego systemu infrastrukturalnego. W Spółce takie kompleksowe projekty jednak rzadkością - dominuje sprzedaż sprzętu na zasadzie dystrybucji.
W przypadku umów zawierających w sobie element świadczenia usługi oraz udostępniania sprzętu, spółka rozważyła czy takie umowy zawierają w sobie element leasingu (tj. czy na ich mocy spółka przekazuje prawo do kontroli zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie). Spółka nie zidentyfikowała elementów leasingu w umowach zawieranych z klientami.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
20
Zmienne wynagrodzenie
Zgodnie z MSSF 15, jeśli wynagrodzenie określone w umowie obejmuje kwotę zmienną, Spółka oszacowuje kwotę wynagrodzenia, do którego będzie uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług na rzecz klienta i zalicza do ceny transakcyjnej część lub całość kwoty wynagrodzenia zmiennego wyłącznie w takim zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi odwrócenie znaczącej części kwoty wcześniej ujętych skumulowanych przychodów w momencie, kiedy ustanie niepewność co do wysokości wynagrodzenia zmiennego.
Spółka jest stroną wielu umów, w przypadku których przewidziano kary umowne za niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie zobowiązań umownych. Spodziewane kary umowne mogą więc powodować, że wynagrodzenie, które w umowie określono w kwocie stałej, będzie jednak podlegać zmianom. W ramach szacowania wysokości wynagrodzenia, do którego Spółka jest uprawniona na podstawie umowy szacuje się w Spółce wartość oczekiwaną zapłaty uwzględniając prawdopodobieństwo zapłacenia takich kar umownych i innych elementów, które mogłyby potencjalnie zmienić wynagrodzenie. Wpływa to więc na pomniejszenie wartości przychodów. Poza karami umownymi nie występują znaczące inne czynniki mogące wpływać na wysokość wynagrodzenia (jak na przykład rabaty czy upusty) w przypadku gdyby je jednak zidentyfikowano, również wpływałyby one na wysokość rozpoznawanych w Spółce przychodów.
Przypisanie ceny transakcyjnej do zobowiązań do wykonania świadczenia
Spółka przypisuje cenę transakcyjną do każdego zobowiązania do wykonania świadczenia (odrębnego dobra lub odrębnej usługi) w kwocie, która odzwierciedla kwotę wynagrodzenia, które zgodnie z oczekiwaniem Spółki przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi.
Istotny element finansowania
Ustalając cenę transakcyjną, Spółka koryguje przyrzeczoną kwotę wynagrodzenia o zmianę wartości pieniądza w czasie, jeśli rozkład w czasie płatności uzgodniony przez strony umowy (w sposób wyraźny lub domyślny) daje klientowi lub Spółce istotne korzyści z tytułu finansowania przekazania dóbr lub usług klientowi. W takich okolicznościach uznaje się, że umowa zawiera istotny element finansowania.
Spółka stosuje wyjątek praktyczny dopuszczony w MSSF 15 i nie koryguje przyrzeczonej kwoty wynagrodzenia o wpływ istotnego elementu finansowania, jeżeli w momencie zawarcia umowy oczekuje, że okres od momentu przekazania przyrzeczonego dobra lub usługi klientowi do momentu zapłaty za dobro lub usługę przez klienta wyniesie nie więcej niż jeden rok.
Istotny element finansowania nie występuje w umowie z klientem m.in. wtedy, gdy różnica między przyrzeczonym wynagrodzeniem a ceną sprzedaży gotówkowej dobra lub usługi wynika z powodów innych niż udostępnienie finansowania klientowi lub Spółce oraz różnica między tymi kwotami jest proporcjonalna do jej przyczyny. Zazwyczaj ma to miejsce, gdy zgodnie z warunkami płatności klient Spółki może być zabezpieczony przed brakiem właściwego wywiązania się z części lub całości zobowiązań umownych przez drugą stronę umowy.
Koszty umów z klientami
Koszty pozyskania umowy (doprowadzenia do zawarcia umowy) to dodatkowe (przyrostowe) koszty pozyskania umowy ponoszone przez Spółkę w celu doprowadzenia do zawarcia umowy z klientem, których Spółka nie poniosłaby, jeżeli umowa nie zostałaby zawarta. Spółka ujmuje te koszty jako składnik aktywów, jeżeli spodziewa się, że koszty te odzyska. Okres amortyzacji aktywowanych kosztów z tytułu pozyskania umowy to okres, w którym Spółka wypełnia obowiązki świadczenia wynikające z tej umowy.
Z praktycznego punktu widzenia Spółka ujmuje dodatkowe koszty doprowadzenia do zawarcia umowy jako koszty w momencie ich poniesienia, tylko jeśli okres amortyzacji składnika aktywów, który w przeciwnym razie zostałby ujęty przez Spółkę, wynosi jeden rok lub krócej.
Koszty wykonania umowy to koszty poniesione w związku z wykonywaniem umowy zawartej z klientem. Spółka ujmuje te koszty jako składnik aktywów, gdy nie objęte zakresem innego standardu (np. MSR 2 Zapasy, MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe lub MSR 38 Wartości niematerialne), oraz gdy spełniają one wszystkie następujące kryteria:
a) koszty te są bezpośrednio powiązane z umową lub z przewidywaną umową z klientem,
b) koszty te prowadzą do wytworzenia lub ulepszenia zasobów Spółki, które będą wykorzystywane do spełnienia (lub do dalszego spełniania) zobowiązań do wykonania świadczenia w przyszłości; oraz
c) Spółka spodziewa się, że koszty te odzyska.
Składnik aktywów jest systematycznie amortyzowany w okresie przekazywania klientowi dóbr i usług, z którymi jest powiązany.
Inne zastosowane w Spółce wyjątki praktyczne
Spółka w uzasadnionych przypadkach stosuje również rozwiązanie praktyczne dozwolone przez MSSF 15 polegające na tym, że jeżeli Spółka ma prawo do otrzymania wynagrodzenia od klienta w kwocie, która odpowiada bezpośrednio wartości, jaką dla klienta ma świadczenie dotychczas wykonane przez Spółkę (na przykład w przypadku umowy o świadczenie usług, w ramach której jednostka nalicza klientowi stałą kwotę za każdą godzinę wykonanej usługi), Spółka może ująć przychód w kwocie, którą ma prawo zafakturować.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
21
Przychody inne niż przychody z tytułu umów z klientami (nieobjęte MSSF 15)
Przychody inne niż przychody z tytułu umów z klientami Spółka uzyskuje przede wszystkim z usług wynajmu powierzchni biurowych. Spółka za każdym razem rozstrzyga czy na klienta zostało przeniesione całe ryzyko i korzyści wynikające z korzystania z wynajętej powierzchni biurowej. Najczęściej Spółka dochodzi do wniosku, że umowy najmu powierzchni mają charakter umów leasingu operacyjnego i rozpoznaje przychody z takich usług zgodnie z MSSF 16 (Spółka jako leasingodawca).
Spółka uzyskuje przychody m.in. z umów polegających na odpłatnym udostępnianiu klientom posiadanych przez Spółkę składników majątku (umowy leasingu). Zgodnie z MSSF 16 Spółka ocenia, czy w konsekwencji zawartej umowy na klienta przeniesione zostało praktycznie całe ryzyko i wszystkie korzyści wynikające z prawa własności aktywów i w konsekwencji dokonuje odpowiedniej klasyfikacji umów jako umowy leasingu operacyjnego lub finansowego.
Spółka jako leasingodawca
W dacie rozpoczęcia Spółka dokonuje klasyfikacji umów leasingu jako operacyjny lub finansowy. Umowy w których Spółka zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie pożytki z posiadania przedmiotu leasingu klasyfikowane jako umowy leasingu operacyjnego. Opłaty leasingowe z tytułu leasingów operacyjnych ujmowane liniowo poprzez okres leasingu jako przychody operacyjne.
Umowy podnajmu
Umowy podnajmu to takie w których Spółka występuje zarówno jako leasingobiorca i leasingodawca w stosunku do tego samego aktywa z tytułu prawa do użytkowania. Do takich umów stosowane takie same kryteria klasyfikacji jakie stosuje leasingodawca. Jeżeli główny leasing jest leasingiem krótkoterminowym, Spółka klasyfikuje takie umowy najmu jako leasing operacyjny.
Szacunki i osądy
Tak jak zostało to opisane powyżej, Spółka realizuje zobowiązania do wykonania świadczenia wśród, których znaczna część, między innymi te polegające na dostarczeniu funkcjonalnego systemu IT, podlegają wycenie zgodnie ze stopniem zaawansowania. Wycena taka wymaga oszacowania pozostałych do poniesienia kosztów i przychodów w celu dokonania pomiaru stopnia zaawansowania prac na projekcie. Stopień zaawansowania prac ustala się jako stosunek poniesionych kosztów (zwiększających postęp realizacji prac) do kosztów planowanych lub stosunek przepracowanych roboczodni w stosunku do całkowitego czasu pracy. Dokonanie wyceny i co za tym idzie rozpoznanie przychodu każdorazowo wymaga dokonania profesjonalnego osądu oraz znaczącej dozy szacunków.
Podobnie zaangażowania szacunków i profesjonalnego osądu wymaga określenie wartości oczekiwanej przychodów z tytułu umów z klientami, w przypadkach, gdy wynagrodzenie z umowy ma charakter zmienny, zazwyczaj polegający na określeniu w umowach kar za opóźnienia w dostawach systemów IT lub usług z nimi związanych.
Szacunki i profesjonalny osąd również wykorzystywane przy alokacji ceny z umowy do poszczególnych obowiązków świadczenia. W istotnej skali dotyczy to zwłaszcza alokacji ceny do usługi gwarancji ponadstandardowej, która co do zasady nie jest wyodrębniana na poziomie umowy.
Szacunki w zakresie przychodów innych niż przychody z tytułu umów z klientami dotyczą oceny charakteru umów polegających na udostępnianiu składników majątku klientom (Spółka jako leasingodawca). Okres leasingu jest w przeważającej ilości przypadków krótszy niż zasadnicza część okresu ekonomicznej użyteczności udostępnianych składników majątku, a istotne ryzyka i korzyści wynikające z prawa własności składników majątkowych będących przedmiotem niniejszych umów nie zostały przeniesione na klientów Spółki, dlatego też Spółka doszła do wniosku, że umowy te mają charakter leasingu operacyjnego.
Klasyfikacja umów leasingowych (Spółka jako leasingodawca)
Spółka dokonuje klasyfikacji umów leasingu jako operacyjny lub finansowy w oparciu o ocenę, w jakim zakresie ryzyko i pożytki wynikające z posiadania przedmiotu przypadają w udziale leasingodawcy, a w jakim leasingobiorcy. Ocena ta opiera się na treści ekonomicznej każdej transakcji.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
22
Przychody operacyjne w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
(przekształcone)
mln PLN
mln PLN
Przychody operacyjne według rodzaju
Oprogramowanie i usługi własne*
1 004,6
881,4
Oprogramowanie i usługi obce
76,9
95,3
Sprzęt i infrastruktura
17,5
30,2
Razem przychody operacyjne
1 099,0
1 006,9
*w tym przychody operacyjne z leasingu rozpoznane zgodnie z MSSF 16 w 2021 roku w kwocie 8,0 mln PLN, natomiast w 2020 roku w kwocie 10,0 mln PLN)
i. Struktura sprzedaży segmentów w rozbiciu na rodzaje przychodów
Segment Finanse i Bankowość
Segment Administracja Publiczna
Segment Przedsiębiorstwa
Pozostałe
Razem
mln PLN
mln PLN
mln PLN
mln PLN
mln PLN
12 miesięcy do 31 grudnia 2021
Oprogramowanie i usługi własne*
316,2
508,8
161,1
18,5
1 004,6
Oprogramowanie i usługi obce
3,9
43,4
26,4
3,2
76,9
Sprzęt i infrastruktura
0,2
16,5
0,5
0,3
17,5
Razem przychody operacyjne
320,3
568,7
188,0
22,0
1 099,0
12 miesięcy do 31 grudnia 2020
( przekształcone )
Oprogramowanie i usługi własne*
315,4
416,0
130,4
19,6
881,4
Oprogramowanie i usługi obce
8,1
63,6
22,1
1,5
95,3
Sprzęt i infrastruktura
0,3
22,3
7,6
-
30,2
Razem przychody operacyjne
323,8
501,9
160,1
21,1
1 006,9
* w tym przychody operacyjne z leasingu rozpoznane zgodnie z MSSF 16 w 2021 roku w kwocie 8,0 mln PLN, natomiast w 2020 roku w kwocie 10,0 mln PLN. Przychody prezentowane są w segmencie „Pozostałe”.
ii. Przychody z tytułu umów z klientami w przychodach operacyjnych ogółem według metody ujęcia w rachunku zysków i strat
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
( przekształcone )
mln PLN
mln PLN
Przychody z tytułu umów z klientami rozpoznawane zgodnie z MSSF 15
Z tytułu dóbr i usług przekazywanych w miarę upływu czasu, w tym:
1 026,0
904,9
Segment Finanse i Bankowość
315,2
314,5
Segment Administracja Publiczna
532,1
444,5
Segment Przedsiębiorstwa
167,5
136,3
Segment Pozostałe
11,2
9,6
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
23
Z tytułu dóbr i usług przekazanych w określonym momencie, w tym :
65,0
92,0
Segment Finanse i Bankowość
5,1
9,3
Segment Administracja Publiczna
36,6
57,4
Segment Przedsiębiorstwa
20,5
23,8
Segment Pozostałe
2,8
1,5
Przychody operacyjne z leasingu rozpoznane zgodnie z MSSF 16
8,0
10,0
Razem przychody operacyjne
1 099,0
1 006,9
iii. Pozostałe zobowiązania do wykonania świadczenia
W tabeli poniżej przedstawiono informacje na temat łącznej ceny transakcyjnej przypisanej do pozostałych zobowiązań do wykonania świadczenia, które pozostały niespełnione (lub częściowo niespełnione) na koniec okresu sprawozdawczego. Spółka zastosowała praktyczny wyjątek, zgodnie z którym nie musi ona ujawniać informacji o cenie transakcyjnej przypisanej do niewykonanych zobowiązań, jeśli zobowiązanie do wykonania świadczenia stanowi część umowy, której przewidywany okres obowiązywania wynosi jeden rok lub krócej lub też Spółka ujmuje przychody z tytułu spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia w wysokości, którą ma prawo zafakturować.
Wartość niewykonanych zobowiązań
mln PLN
Wartość niewykonanych zobowiązań, z których przychody będą rozpoznane w kolejnych latach
rok 2022*
304,1
rok 2023
91,8
rok 2024 i później
43,3
Razem
439,2
* W linii rok 2022 ujęta została jedynie kwota przypadająca na najbliższy rok z umów, które kończą się po 1 stycznia 2023 lub później, co oznacza, że kwota nie zawiera żadnych przychodów z umów, których data zakończenia przypada w trakcie roku 2022 lub z dniem jego zakończenia.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka przeanalizowała łączną kwotę ceny transakcyjnej przypisanej do zobowiązań do wykonania świadczenia, które pozostały niespełnione (lub częściowo niespełnione) na koniec okresu sprawozdawczego. W efekcie przeprowadzonej analizy stwierdzono, na dzień 31 grudnia 2021 roku większość zobowiązań do wykonania świadczenia polegającego na dostawie kompleksowego systemu IT (wycenianych według stopnia zaawansowania) wynika z umów kończących się przed dniem lub dnia 31 grudnia 2022 roku. Podobnie w przypadku umów na utrzymanie systemów IT znaczącą większość stanowią umowy na czas nieokreślony z terminem wypowiedzenia krótszym niż 12 miesięcy lub umowy na czas określony kończące się przed dniem lub dnia 31 grudnia 2022 roku. W związku z powyższym Spółka uznaje takie zobowiązania do wykonania świadczenia za krótkoterminowe i tym samym podlegające opisanemu wyjątkowi praktycznemu. Oznacza to, że wskutek zastosowania wyjątku praktycznego w tabeli powyżej zaprezentowano w podziale na lata jedynie część zobowiązań, która dotyczy umów kończących się w 2023 roku lub później lub umów na czas nieokreślony z terminami wypowiedzenia dłuższymi niż rok.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
24
iv. Struktura przychodów operacyjnych w podziale na kraje, w których zostały wygenerowane
12 miesięcy do 31 grudnia 2021
12 miesięcy do 31 grudnia 2020
(przekształcone)
mln PLN
mln PLN
Polska
1 073,1
982,1
Zagranica w tym:
25,9
24,8
Niemcy
13,2
14,1
Słowacja
4,3
3,3
Belgia
1,3
2,3
Austria
1,9
1,7
Gibraltar
1,3
1,5
Luxemburg
0,1
0,3
Czechy
0,3
0,1
Wietnam
0,2
0,2
Francja
0,1
0,2
Nigeria
0,1
0,1
Pozostałe
3,1
1,0
Razem
1 099,0
1 006,9
v. Minimalne przyszłe płatności leasingowe (Spółka jako leasingodawca)
W tabeli poniżej przedstawiono analizę terminów zapadalności przyszłych opłat leasingowych z tytułu leasingu operacyjnego, wykazując niezdyskontowane opłaty leasingowe, które będą otrzymane przez Spółkę w przyszłości. W głównej mierze są to przychody z leasingu nieruchomości.
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
mln PLN
mln PLN
Przyszłe niezdyskontowane płatności leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego, w tym:
w okresie krótszym niż 1 rok
1,3
1,2
od 1 do 2 roku
-
-
od 2 do 3 roku
2,4
-
od 3 do 4 roku
0,9
3,5
w okresie dłuższym niż 4 lat
-
-
Razem przyszłe płatności leasingowe
4,6
4,7
4.2. Struktura kosztów operacyjnych
Wybrane zasady rachunkowości
Spółka prowadzi ewidencję kosztów w układzie rodzajowym oraz w układzie kalkulacyjnym. Koszt własny sprzedaży obejmuje koszty bezpośrednio związane z nabyciem sprzedanych towarów i wytworzeniem sprzedanych usług. Koszty sprzedaży obejmują koszty handlowe i koszty marketingowe (w tym sponsoring). Koszty ogólnego zarządu obejmują koszty związane z kierowaniem Spółką oraz koszty administracji.
Wartość odsprzedanych towarów, materiałów i usług obcych (COGS), to koszty zakupu towarów lub usług podwykonawców (z wyłączeniem outsourcingu personalnego) wykorzystywanych do realizacji projektów. Koszty dotyczą zarówno przychodów prezentowanych jako przychody własne (dot. przychodów z usług, które realizowane przez
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
25
podwykonawców, jeśli wykorzystanie zasobów obcych wynika z decyzji Spółki, która traktuje zasoby obce jako substytut zasobów własnych), jak i przychodów obcych (usługi, które muszą być realizowane przez zasoby obce - najczęściej producentów oprogramowania lub sprzętu).
Świadczenia na rzecz pracowników to wszystkie formy świadczeń jednostki oferowane w zamian za pracę wykonaną przez pracowników lub z tytułu rozwiązania stosunku pracy. W przypadku wykonywania przez pracownika pracy na rzecz Spółki, ujmuje się w wyniku przewidywaną niezdyskontowaną wartość świadczeń pracowniczych, które zostaną wypłacone w zamian za pracę. Poza wynagrodzeniem koszty świadczeń na rzecz pracowników obejmują wszystkie płatne nieobecności, świadczenia wynikające z systemów premiowych występujących w Spółce, a także świadczenia po okresie zatrudnienia.
Koszty związane z funkcjonowaniem Pracowniczych Planów Emerytalnych (PPE) to koszty świadczeń po okresie zatrudnienia w formie programu określonych składek i ujmowane w pozycji Koszty świadczeń emerytalnych (odpowiednie zobowiązanie pokazywane jest w pozostałych zobowiązaniach).
Szacunki i osądy
W związku z faktem, Spółka ujmuje koszty zgodnie z metodą memoriałową część kosztów ujętych w Rachunku zysków i strat, to koszty ujęte wskutek dokonania szacunków dotyczących na przykład spodziewanych kosztów związanych z systemem premiowym, którym objęta jest część pracowników Spółki.
Koszty działalności operacyjnej w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
(przekształcone)
m ln PLN
mln PLN
Koszty działalności operacyjnej
Wartość odsprzedanych towarów, materiałów i usług obcych
(90,7)
(120,4)
Świadczenia na rzecz pracowników
(422,7)
(388,4)
Amortyzacja
(55,7)
(63,6)
Usługi obce *
(258,4)
(199,5)
Pozostałe
(87,6)
(77,6)
Razem
(915,1)
(849,5)
Koszt własny sprzedaży
(768,7)
(714,8)
Koszty sprzedaży
(48,2)
(41,0)
Koszty ogólnego zarządu
(97,9)
(87,6)
Odpis (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości należności z tytułu dostaw i usług
(0,3)
(6,1)
Razem
(915,1)
(849,5)
* W kosztach usług obcych zostały ujęte koszty outsourcingu zasobów ludzkich i koszty podwykonawców wykorzystywanych w projektach IT w kwocie 125,5 mln PLN w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku, a w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku w kwocie 85,9 mln PLN.
W 2021 roku w pozycji ‘Pozostałe’ w kosztach działalności operacyjnej ujęto przede wszystkim koszty utrzymania majątku i samochodów służbowych w wysokości 56,7 mln PLN oraz koszty reklamy w wysokości 17,6 mln PLN.
W okresie porównywalnym pozostałe koszty działalności operacyjnej zawierały głównie koszty utrzymania majątku i samochodów służbowych w wysokości 42,5 mln PLN oraz koszty reklamy w wysokości 15,4 mln PLN.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
26
i. Koszty świadczeń na rzecz pracowników
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
mln PLN
mln PLN
Wynagrodzenia
(350,4)
(320,8)
Koszty ubezpieczeń społecznych
(27,4)
(26,6)
Koszty świadczeń emerytalnych
(37,1)
(32,6)
Inne świadczenia po okresie zatrudnienia
(0,9)
(1,2)
Pozostałe koszty świadczeń pracowniczych
(6,9)
(7,2)
Razem koszty świadczeń pracowniczych
(422,7)
(388,4)
ii. Uzgodnienie kosztów amortyzacji
Poniższa tabela prezentuje uzgodnienie odpisu amortyzacyjnego ujętego w rachunku zysków i strat z tabelami ruchu środków trwałych, wartości niematerialnych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania:
Nota
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
(przekształcone)
mln PLN
mln PLN
Odpis amortyzacyjny za rok wynikający z tabeli ruchu środków trwałych
(23,2)
(25,0)
Odpis amortyzacyjny za rok wynikający z tabeli ruchu wartości niematerialnych
(25,4)
(27,6)
Odpis amortyzacyjny za rok wynikający z tabeli ruchu aktywów z tytułu prawa do użytkowania
(9,7)
(13,8)
Pomniejszenie kosztu amortyzacji z tytułu rozliczenia dotacji do wewnętrznie wytworzonych licencji
2,2
1,5
Kapitalizacja kosztów amortyzacji w ramach realizowanych projektów badawczo-rozwojowych
0,4
1,3
Razem odpis amortyzacyjny
(55,7)
(63,6)
Koszt własny sprzedaży
(48,8)
(54,2)
Koszty sprzedaży
(1,6)
(1,7)
Koszty ogólnego zarządu
(5,3)
(7,7)
Razem
(55,7)
(63,6)
4.3. Pozostałe przychody i koszty operacyjne
Wybrane zasady rachunkowości
W pozostałej działalności Spółka ujmuje przede wszystkim przychody i koszty niezwiązane z podstawową działalnością operacyjną w obszarze IT.
Pozostałe przychody i koszty operacyjne w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku oraz w okresie porównawczym kształtowały się następująco:
Pozostałe przychody operacyjne
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
(przekształcone)
mln PLN
mln PLN
Zysk na sprzedaży aktywów trwałych i aktywów z tytułu prawa do użytkowania
4,6
1,3
Rozwiązanie rezerw
0,4
0,2
Otrzymane kary i odszkodowania
0,7
0,7
Zyski z tytułu modyfikacji umów leasingowych
-
0,4
Pozostałe
0,4
-
Razem
6,1
2,6
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
27
Pozostałe koszty operacyjne
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
(przekształcone)
mln PLN
mln PLN
Zawiązanie rezerw
-
(0,1)
Strata na sprzedaży wartości niematerialnych
(0,8)
-
Darowizny przekazane
(2,0)
(1,1)
Koszty napraw powypadkowych
(0,6)
(0,6)
Pozostałe
(0,1)
(0,1)
Razem
(3,5)
(1,9)
4.4. Przychody i koszty finansowe
Wybrane zasady rachunkowości
Przychody z odsetek stanowią głównie odsetki od inwestycji w instrumenty dłużne (w tym zwłaszcza udzielone pożyczki) oraz depozyty. Przychody te naliczane są w zamortyzowanym koszcie przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej.
Pozostałe przychody odsetkowe stanowią odsetki od należności z tytułu dostaw i usług oraz rozliczone (odwijane) zgodnie z metodą efektywnej stopy procentowej dyskonto przychodów (należności).
Dywidendy ujmowane w momencie ustalenia praw akcjonariuszy do ich otrzymania (tj. najczęściej w tzw. dniu dywidendy lub w przypadku braku określenia takiego dnia w uchwale zgromadzenia wspólników w dniu podjęcia uchwały o podziale wyniku).
Koszty odsetek wynikające z uzyskanego przez Spółkę finansowania w tym, zobowiązań leasingowych naliczane według zamortyzowanego kosztu.
Pozostałe koszty odsetkowe stanowią odsetki od zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz rozliczone (odwijane) zgodnie z metodą efektywnej stopy procentowej dyskonto kosztów (zobowiązań).
Przychody finansowe w okresie 12 miesięcy zakończonych dnia 31 grudnia 2021 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:
Przychody finansowe
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
mln PLN
mln PLN
Przychody odsetkowe od inwestycji w instrumenty dłużne oraz depozyty wyceniane w zamortyzowanym koszcie
1,5
2,4
Pozostałe przychody odsetkowe
0,2
0,2
Dodatnie różnice kursowe
3,0
0,4
Dywidendy należne
170,4
136,2
Zysk ze sprzedaży akcji/udziałów w jednostkach zależnych
0,8
-
Zyski z tytułu aktualizacji wartości aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy
-
0,7
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych
7,3
-
Odwrócenie odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych od należności z tytułu dywidendy
9,6
-
Pozostałe przychody finansowe
-
0,1
Razem
192,8
140,0
Odwrócenie odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych od należności z tytułu dywidend wynika ze spłaty dywidendy o wartości 191,2 mln RUB (9,6 mln PLN). Jak to opisano w punkcie 8.4 śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Asseco za okres 3 miesięcy zakończony dnia 31 marca 2021 roku w dniu 17 maja 2021 roku spółka Asseco International, a.s. sprzedała 49% udziałów w spółce R-Style Softlab Ltd. Elementem zrealizowanej transakcji sprzedaży udziałów był zwrot zaległej kwoty dywidendy należnej spółce Asseco Poland S.A. Kwota dywidendy od 2017 roku była objęta całkowitym odpisem z tytułu oczekiwanych strat kredytowych.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
28
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych wynika ze spłaty pożyczki udzielonej do Gdyńskiego Klubu Koszykówki Arka S.A. Pożyczka została spłacona przez Gdyński Klub Koszykówki Arka w drugim kwartale 2021 roku po uprzednim podniesieniu kapitału w spółce przez Asseco Poland S.A. Jednocześnie całość inwestycji w Gdyński Klub Koszykówki Arka została odpisana, co zniwelowało pozytywny wpływ ze spłacenia odpisanej pożyczki na wyniki Spółki Asseco Poland w okresie objętym niniejszym sprawozdaniem.
Koszty finansowe w okresie 12 miesięcy zakończonych dnia 31 grudnia 2021 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:
Koszty finansowe
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
mln PLN
mln PLN
Koszty odsetek od kredytów bankowych oraz zobowiązań z tytułu dostaw i usług
(1,8)
(0,2)
Koszty odsetek od leasingu
(2,4)
(3,0)
Pozostałe koszty odsetkowe
(0,9)
(1,5)
Odpis z tytułu utraty wartości inwestycji
(7,5)
-
Odpis z tytułu utraty wartości pożyczek
(1,8)
-
Straty z realizacji i/lub wyceny instrumentów pochodnych
(3,6)
(1,6)
Zyski z tytułu aktualizacji wartości aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy
(0,3)
-
Odpis z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych
-
(0,1)
Razem
(18,3)
(6,4)
Odpis z tytułu utraty wartości pożyczek wynika z objęcia odpisem pożyczki udzielonej w 2018 roku do spółki Eversoft Poland Sp. z o.o. Natomiast odpis z tytułu utraty wartości inwestycji w całości wynika z odpisania wartości inwestycji w Spółkę Gdyński Klub Koszykówki Arka S.A.
Dodatnie i ujemne różnice kursowe prezentowane netto (jako nadwyżka dodatnich nad ujemnymi lub odwrotnie).
4.5. Podatek dochodowy
Wybrane zasady rachunkowości
Spółka ujmuje i wycenia aktywa lub zobowiązania z tytułu bieżącego i odroczonego podatku dochodowego przy zastosowaniu wymogów MSR 12 Podatek dochodowy w oparciu o zysk (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, nierozliczone straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe, uwzględniając ocenę niepewności związanych z rozliczeniami podatkowymi.
Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz odroczony. Bieżący podatek dochodowy jest to kwota ustalona na podstawie przepisów podatkowych, która jest naliczona od dochodu do opodatkowania za dany okres i ujmowana jako zobowiązanie w kwocie, w jakiej nie zostało ono zapłacone lub należność, jeśli kwota dotychczas zapłacona z tytułu bieżącego podatku dochodowego przekracza kwotę do zapłaty. Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego traktowane w całości jako długoterminowe i nie podlegają dyskontowaniu. Podlegają one kompensacie, jeżeli istnieje możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzania kompensat ujmowanych kwot.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień bilansowy.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym jest ujmowany w kapitale własnym, a nie w rachunku zysków i strat.
Szacunki i osądy
Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy możliwość realizacji aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Ocena ta wymaga zaangażowania profesjonalnego osądu i szacunków.
Zgodnie z KIMSF 23, jeżeli w ocenie Spółki jest prawdopodobne, że podejście Spółki do kwestii podatkowej lub grupy kwestii podatkowych będzie zaakceptowane przez organ podatkowy, Spółka określa dochód do opodatkowania (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, niewykorzystane straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe z uwzględnieniem podejścia do opodatkowania planowanego lub zastosowanego w swoim zeznaniu
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
29
podatkowym. Oceniając to prawdopodobieństwo, Spółka przyjmuje, że organy podatkowe uprawnione do skontrolowania i zakwestionowania sposobu traktowania podatkowego przeprowadzą taką kontrolę i będą miały dostęp do wszelkich informacji.
Jeżeli Spółka stwierdzi, że nie jest prawdopodobne, że organ podatkowy zaakceptuje podejście Spółki do kwestii podatkowej lub grupy kwestii podatkowych, wówczas Spółka odzwierciedla skutki niepewności w ujęciu księgowym podatku w okresie, w którym to ustaliła. Spółka ujmuje zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego z wykorzystaniem jednej z dwóch niżej wymienionych metod, w zależności od tego, która z nich lepiej odzwierciedla sposób, w jaki niepewność może się zmaterializować:
Spółka określa najbardziej prawdopodobny scenariusz – jest to pojedyncza kwota spośród możliwych wyników lub
Spółka ujmuje wartość oczekiwaną jest to suma kwot ważonych prawdopodobieństwem spośród możliwych wyników.
Główne składniki obciążenia wyniku z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (bieżącego i odroczonego):
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
mln PLN
mln PLN
Bieżący podatek dochodowy oraz korekty lat ubiegłych
(32,7)
(26,7)
Odroczony podatek dochodowy
(7,4)
0,6
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat
(40,1)
(26,1)
W tabeli poniżej zaprezentowano kwotę bieżącego obciążenia podatkowego z tytułu podatku dochodowego za rok 2021 i 2020 ujętego w rachunku zysków i strat w podziale na rodzaje działalności oraz pozostałe pozycje:
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych
mln PLN
mln PLN
Bieżący podatek dochodowy - działalność podstawowa w tym,
(26,9)
(24,5)
- działalność podlegająca uldze IP BOX
1,9
3,0
Bieżący podatek dochodowy - zyski kapitałowe
(5,1)
(2,3)
Korekty deklaracji CIT dotyczące ubiegłych okresów
(0,7)
0,1
Razem bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych
(32,7)
(26,7)
Z dniem 15 lipca 2016 roku do Ordynacji Podatkowej zostały wprowadzone zmiany w celu uwzględnienia postanowień Ogólnej Klauzuli Zapobiegającej Nadużyciom (GAAR). GAAR ma zapobiegać powstawaniu i wykorzystywaniu sztucznych struktur prawnych tworzonych w celu uniknięcia zapłaty podatku w Polsce. GAAR definiuje unikanie opodatkowania jako czynność dokonaną przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisów ustawy podatkowej. Zgodnie z GAAR taka czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny. Wszelkie występowanie (i) nieuzasadnionego dzielenia operacji, (ii) angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, (iii) elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących oraz (iv) inne działania o podobnym działaniu do wcześniej wspomnianych, mogą być potraktowane jako przesłanka istnienia sztucznych czynności podlegających przepisom GAAR. Nowe regulacje będą wymagać znacznie większego osądu przy ocenie skutków podatkowych poszczególnych transakcji.
Klauzulę GAAR należy stosować w odniesieniu do transakcji dokonanych po jej wejściu w życie oraz do transakcji, które zostały przeprowadzone przed wejściem w życie klauzuli GAAR, ale dla których po dacie wejścia klauzuli w życie korzyści były lub nadal osiągane. Wdrożenie powyższych przepisów umożliwi polskim organom kontroli podatkowej kwestionowanie realizowanych przez podatników prawnych ustaleń i porozumień, takich jak restrukturyzacja i reorganizacja grupy.
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
30
Przepisy dotyczące podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, czy składek na ubezpieczenia społeczne podlegają częstym zmianom, wskutek czego niejednokrotnie brak jest odniesienia do utrwalonej linii orzecznictwa. Obowiązujące przepisy nie zawsze jednoznaczne, co dodatkowo powoduje rozbieżności w ich interpretacji. Rozliczenia podatkowe przedmiotem kontroli organów podatkowych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych, podatnik zobowiązany jest do uiszczenia kwoty zaległości wraz z należnymi odsetkami ustawowymi. Zapłata zaległych zobowiązań nie zawsze zwalnia z odpowiedzialności karno-skarbowej. Opisane zjawiska powodują, że rozliczenia podatkowe obarczone stosunkowo wysokim ryzykiem. Rozliczenia podatkowe mogą zostać poddane kontroli przez okres pięciu lat, licząc od końca roku, w którym zostały złożone deklaracje podatkowe. W efekcie kwoty wykazane w sprawozdaniu finansowym mogą ulec zmianie w późniejszym terminie po ostatecznym ustaleniu ich wysokości przez organy skarbowe.
Poniżej zaprezentowano uzgodnienie podatku dochodowego do wyniku finansowego brutto przed opodatkowaniem według ustawowej stawki podatkowej, z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej stawki podatkowej.
12 miesięcy do
31 grudnia 2021
12 miesięcy do
31 grudnia 2020
Wynik finansowy brutto
361,0
291,7
Obowiązująca stawka podatku dochodowego od osób prawnych
19%
19%
Podatek dochodowy według obowiązującej ustawowej stawki podatkowej
68,6
55,4
Dywidendy otrzymane od spółek zależnych i stowarzyszonych
(28,3)
(24,4)
IP BOX – różnica wynikająca z zastosowania innej stawki
(5,8)
(4,8)
Koszty dotyczące przychodów z dywidend zwolnionych z opodatkowania
2,6
2,5
Ulga B+R
(1,6)
(3,1)
CIT (różnica pomiędzy podatkiem zaksięgowanym a szacunkiem podatku do zadeklarowania CIT-8)
0,2
0,2
Pozostałe różnice trwałe
4,4
0,3
Podatek dochodowy według efektywnej stawki podatkowej
40,1
26,1
Efektywna stawka podatku dochodowego
11,1%
8,9%
Spółka realizowała prace badawczo rozwojowe, w wyniku których zostało wytworzone prawo własności intelektualnej tj. autorskie prawo do programu komputerowego, które zostało uznane za kwalifikowane prawo IP w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Osiągnięty przez Spółkę w 2021 roku dochód z opłat lub należności wynikających z umów dotyczących kwalifikowanego IP, przemnożony przez wskaźnik Nexus, został opodatkowany preferencyjną stawką CIT w ramach tzw. ulgi IP Box wynoszącą 5%. Do przychodów z kwalifikowanych IP zaliczane przychody z tytułu: opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej; sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej; kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi.
W poniższej tabeli zaprezentowano informację dotycząca aktywa oraz rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz wpływu zmian tych sald na dochody całkowite:
Asseco Poland S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 według MSSF UE (w milionach złotych)
31